Auteur: Laurien van den Hoven
Fotograaf, antropoloog reisbegeleider. En al ruim dertig jaar gelukkig in liefde en werk. Toon alle berichten van Laurien van den Hoven
Iedere fotograaf kent wel de regel van derden en het effect van driehoeken of leidende lijnen. Maar weet jij wat juxtapositie is of hoe sterk een beeld wordt als er een balanspunt in zit? Je gaat – veel – beter fotograferen als je over een gereedschapskist vol met compositiestijlen beschikt. Maar wat is compositie nu eigenlijk en waarom is het zo belangrijk?
Iedere foto bestaat uit meerdere onderdelen. Denk aan het hoofdonderwerp, de achtergrond, een tweede en misschien wel een derde onderwerp. De manier waarop die onderdelen in een foto gerangschikt zijn, dat is de compositie. Die rangschikking is belangrijk, want die zorgt ervoor dat degene die de foto ziet, op een bepaalde manier door de foto heen kijkt.
Je hoort wel dat ‘kritische’ fotografen een foto afkeuren omdat deze niet aan de regel van derden voldoet. Deze compositiestijl is dan misschien wel de bekendste, maar zeker niet de enige manier om een foto te maken. Een goede compositie wordt vooral bepaald door het doel dat de fotograaf voor ogen heeft. De fotograaf zal willen dat je de onderwerpen ziet die hij of zij zelf belangrijk vond; dat je door de hele foto heen kijkt en ook de bijzondere details ziet in een achtergrond. Als je als kijker ziet, wat de fotograaf bedoelt heeft, dan is de fotograaf in zijn missie geslaagd.
De regel van derden: twee verticale en twee horizontale lijnen verdelen je compositie in 9 vlakken. Je plaatst je onderwerp(en) op een van de lijnen of op de knooppunten – in plaats van stijf in het midden. We kijken meestal in een beeld naar wat er gebeurt op de – onzichtbare – knooppunten. Als je een onderwerp op deze plek in je foto’s plaatst, heb je de aandacht van de kijker meteen te pakken.
Kijk of je in je camera een raster aan kunt zetten, zodat je snel kunt zien of je (hoofd)onderwerp op een knooppunt of lijn staat.
Scroll over de foto’s om een korte beschrijving te zien. Je kunt de foto’s ook groot zien door erop te klikken.
Het zal je misschien wel opgevallen zijn bij de voorbeeldfoto’s: een compositiestijl komt zelden alleen. Je zult dus zien dat je in een foto zowel de regel van derden als symmetrie kunt ontdekken. Of kader in kader en leidende lijnen.
Er zijn verschillende manier om je gereedschapskist te vullen met compositiestijlen.
Veel naar foto’s kijken bijvoorbeeld – van jezelf maar zeker ook van andere fotografen – en voor jezelf helder krijgen waarom de ene foto wel werkt en de andere niet. Ga vervolgens op pad, en zoek naar kaders in een kader, symmetrie of leidende lijnen. Kijk of je herhaling van kleur kunt vinden of juist complementaire kleurcombinaties. Neem de Photothema Toolkit voor Compositiestijlen mee – gelayout om te lezen op je smartphone – en je hebt meteen 20 verschillende composities bij de hand, inclusief uitleg en voorbeeldfoto’s.
Wil je graag een steuntje in de rug bij het ontdekken van al die verschillende composities, dan kun je bij ons terecht voor een online cursus compositiestijlen. Deze cursus betaat uit 7 lessen. Tussendoor kun je via Whatsapp aan ons of je medecursisten feedback vragen op je foto’s.
Wil je liever een cursus op locatie, kijk dan of onze fotoweek compositiestijlen wat voor jou is.