Fotograferen met grijsfilters
Grijsfilters: waar gebruik je ze voor en welke kun je het beste aanschaffen? Photothema zet het voor je op een rijtje.
Voor het maken van een tijdopname overdag heb je filters nodig. Door een filter voor je lens te plaatsen, is het mogelijk om de sluitertijd te verlengen. Als je stromend water enkele seconden belicht, krijg je een melkachtig effect waar tijdopnamen zo bekend om staan. Grijsfilters of Neutral Density (ND) filters zijn er in verschillende grijstinten getallen tussen de 1 en 10. Deze cijfers geven het aantal stops aan. Hoe lichter het overdag is, hoe donker je filter moet zijn om een duidelijk effect te zien. Daarom kun je – vierkante – filters vaak stapelen in een schuifsysteem. Ronde (schroef) filters kun je ook stapelen.
Filters in een schuifsysteem versus filters met schroefdraad
Nadelen schroeffilter:
- relatief duur
- zit sneller vast op je lens
- geen mogelijkheid om verloopfilters te verschuiven
Voordelen schroeffilter:
- geen lichtvervuiling tussen lens en filter
- minder kwetsbaar
- zonnekap kan vaak blijven zitten
Voordelen filters met een schuifsysteem:
- makkelijk stapelen
- bij ND-verloopfilters kun je je horizon verschuiven
Nadelen schuifsysteem:
- omslachtig werken doordat het systeem zo groot is
- kwetsbaar
- kans op lichtvervuiling tussen lens en filter
Waar kun je de ND-filters voor gebruiken?
Google maar eens op afbeeldingen van nature photography magazines en je krijgt honderden covers voor je neus met tijdopnamen van melkige watervallen, rotskusten of luchten in beweging. Dit zijn stuk voor stuk beelden, die gemaakt zijn met grijsfilters. Andere bekende toepassingen zijn juist in drukke steden. Hier kun je de filters gebruiken om het vele verkeer te vervagen. Als het een tikkie donker wordt en auto’s hun lichten al aan hebben, krijg je prachtige strepen in beeld. Die krijg je natuurlijk ook als je in het donker fotografeert, maar dan ben je de stad kwijt.
Zorg dat je de filters niet klemvast draait
Beide type filters draai je vast op de schroefdraad op je lens. Je wilt natuurlijk wel dat die filters goed blijven zitten, maar let wel op dat je de filters niet te vast draait. De dunne randen van de filters geven nauwelijks grip en met een beetje pech krijg je de filter(s) er niet meer af. Met handige filterklemmen heb je die grip wel. Je kunt deze klimmen ook gebruiken voor het losdraaien van een polaroid- of uv-filter. Let op dat je klemmen koopt voor de maat van je filters.
Start met goedkope grijsfilters
Als je wilt uitproberen of je het leuk vindt om tijdopnamen met filters te werken kun je het beste eerst goedkope filters aanschaffen. Nadeel hiervan is dat je foto’s vaak een kleurzweem krijgen. Maar echt goede filters zijn behoorlijk prijzig, dus dan wil je wel zeker zijn dat je ze vaker gebruikt. Koop in ieder geval geen variabele grijsfilters, want deze geven een vervelende lichtvervorming boven ND-6 en zijn daardoor eigenlijk onbruikbaar.
Je kunt natuurlijk ook kijken of je van iemand een goede filterset kunt lenen.
Advies nodig?
Je kunt Anton altijd om advies vragen welke grijsfilters jij het beste kunt aanschaffen.
